Menstruatieproducten terugleggen omdat je het niet kunt betalen of menstruatiebloed opvangen met wc-papier of een sok. Het is eigenlijk onacceptabel, maar toch komt het vaak voor. 1 op de 8 mensen in Nederland wordt maandelijks geconfronteerd met menstruatiearmoede.
Dagelijks menstrueren er op de wereld 800 miljoen mensen.
In een gemiddeld mensenleven ben je 7,4 jaar aan het menstrueren
eufemismen bestaan er wereldwijd voor menstruatie
vrouwen schamen zich als ze zouden doorlekken. 1Bron: Plan International (2019). ‘Schaamte bij menstruatie’.
van de vrouwen voelt zich vies wanneer zij menstrueren. 2Bron: Plan International (2019). ‘Schaamte bij menstruatie’.
van de mannen vindt menstruatie een privézaak voor meisjes/vrouwen.3Bron: Plan International (2022). ‘Bloedeerlijk? Dit zeggen jongens over menstruatie’.
kan menstruatieproducten niet betalen. 4Bron: Neighbourhood Feminists (2024). Code Red.
vindt dat menstruatieproducten gratis aangeboden moeten worden. 5Bron: Neighbourhood Feminists (2024). Code Red.
mensen die in menstruatie-armoede leven missen school omdat ze menstruatieproducten niet kunnen betalen.6Bron: Neighbourhood Feminists (2024). Code Red.
Lees in dit rapport meer over huidige status van menstruatie in Nederland, met inzichten uit onderzoek en voorstellen om het menstruatietaboe en menstruatiearmoede aan te pakken.
Dagelijks menstrueren er wereldwijd 800 miljoen mensen. Menstrueren zou dus eigenlijk de normaalste zaak van de wereld moeten zijn. Toch heerst er nog een taboe op menstruatie.
Niet iedereen heeft altijd genoeg geld om menstruatieproducten te kopen. Ook in Nederland is dit een probleem.
Bloed, zweet en tranen: voor velen de realiteit van ongesteld zijn. Het is iets heel gewoons, maar toch heerst er nog altijd een taboe op menstruatie. En dat terwijl ongesteld zijn er voor de helft (!) van de wereldbevolking gewoon bij hoort. Daarom hebben wij het liever over ‘gewoongesteld’ zijn. Want je zou er gewoon over moeten kunnen praten. En menstruatieproducten zouden gewoon voor iedereen beschikbaar moeten zijn, net als toiletpapier. Samen maken we menstruatie bespreekbaar. Thuis, op school, op de sportclub, op het werk, gewoon, overal.
Met deze campagne willen we menstruatie normaliseren: we halen menstruatie uit de taboesfeer en vergroten de bespreekbaarheid van het onderwerp. Menstruatieproducten zouden net zo normaal moeten zijn als wc-papier, dus op alle (openbare) toiletten beschikbaar moeten zijn. We zetten ons ook in voor mensen die moeite hebben met het betalen van menstruatieproducten en gaan in samenwerking met het Armoedefonds en Dokters van Wereld menstruatiearmoede tegen.
Ondanks dat menstruatie een normaal onderdeel is van het leven, blijft het in onze samenleving een taboe: iets wat beschouwd wordt als ongepast om openlijk over te spreken of te laten zien. We zien dat er nog weinig over gepraat wordt en er schaamte hangt rondom alles wat met menstruatie te maken heeft, van menstruatiebloed tot menstruatieproducten.
Het taboe op menstruatie werkt stereotypen en een kennisgebrek in de hand. Dit heeft een grote impact op de mentale en fysieke gezondheid van mensen die menstrueren. Doordat we weinig over menstruatie praten, hebben veel mensen geen idee wat ‘normaal’ is en met welke klachten je naar de dokter kan. Zolang we gesprekken over menstruatie, bijvoorbeeld op werk en op school, niet normaal en stereotype-vrij maken, zal menstruatie een taboe in onze samenleving blijven.
Menstruatiearmoede is een beperkte toegang tot middelen om veilig en comfortabel je menstruatie door te komen. Dit omvat meer dan alleen het gebrek aan financiële middelen voor menstruatieproducten, het gaat ook over het gebruik van alternatieven zoals wc-papier, incontinentiemateriaal of pijnstillers. Of over het bezuinigen op basisbehoeften zoals fruit en groente doordat er geld gaat naar menstruatieproducten. De financiële last van menstruatieproducten is vooral een probleem voor mensen die niet veel te besteden hebben.
Deze campagne is gebaseerd op onderzoek uit Nederland, gebundeld in ons rapport ‘Stand van Zaken: menstruatietaboe- en armoede in Nederland’.
De overheid kan maatregelen nemen om de toegang tot menstruatieproducten te verbeteren, zoals het gratis maken van producten en deze beschikbaar stellen op scholen. Ook heeft de overheid een rol in het doorbreken van het taboe rondom menstruatie en het verspreiden van kennis, bijvoorbeeld door menstruatie beter op te nemen in onderwijsdoelen en te investeren in een Nationale Strategie Vrouwengezondheid.
Je kunt het taboe op menstruatie verminderen door er open over te praten met vrienden, familie, je partner, en op plekken zoals op school, werk of de sportclub. Het zichtbaar maken van menstruatieproducten in je eigen omgeving, bijvoorbeeld op het toilet thuis, helpt ook om menstruatie te normaliseren voor gasten of andere mensen in jouw huishouden. Daarnaast kun je vragen of het mogelijk is dat jouw school, werk of sportclub op elk toilet menstruatieproducten aanbiedt.
Om menstruatiearmoede tegen te gaan, kun je doneren via onze campagne. De opbrengsten gaan naar het Armoedefonds en Dokters van de Wereld. Ook kun je lokale initiatieven ondersteunen, deze informatie kun je via jouw gemeente opvragen.
Niet iedereen die menstrueert identificeert zich als vrouw en niet alle vrouwen menstrueren. Wij komen op voor de kansen van alle mensen die menstrueren. Wanneer we spreken over ‘vrouwen’, is dit omdat het onderzoek waar we naar refereren uitgevoerd is onder mensen die zich identificeren als vrouw.
De donaties die WOMEN Inc. inzamelt, worden verdeeld tussen het Armoedefonds en Dokters van de Wereld. Beide organisaties hebben ervaring met het bestrijden van menstruatiearmoede in Nederland. Het Armoedefonds richt zich op het opzetten en onderhouden van Menstruatie Uitgifte Punten (MUPs) door heel Nederland, waarmee zij mensen in armoede helpen (de doelgroep die we met deze campagne willen ondersteunen). Dokters van de Wereld geeft voorlichting en consulten over menstruatieklachten en -producten, en bereikt hiermee niet alleen mensen onder de armoedegrens, maar ook ongedocumenteerde personen. Aan het einde van de campagneperiode (januari 2025) wordt het opgehaalde bedrag gelijk verdeeld over beide organisaties.
Voer uw zoektermen in om de gewenste informatie te vinden.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontdek hoe jij kunt bijdragen aan een betere toekomst. Of meld je aan voor een van onze andere nieuwsbrieven.