Janey v. Ierland (Netflix): ‘Veel meiden hebben een laag zelfbeeld. Daar moeten we zorgvuldig mee omgaan.'

Van BeperktZicht naar een OpenBlik. Er is sinds 2017 veel veranderd in de media op het gebied van diversiteit en inclusie. Het is daarom tijd voor zowel een terug- als vooruitblik met de mensen die aan de knoppen zitten. We spraken onder andere met Janey van Ierland van Netflix  over de verantwoordelijkheid van de media en de veranderingen van de afgelopen jaren.

Hoe zou je de rol van de media in de emancipatie van vrouwen beschrijven?

Als je media consumeert, bepaalt dat mede het beeld dat je over jezelf ontwikkelt. Dat kan jammer genoeg best op een hele vervelende manier gebeuren. Voor vrouwen en meisjes kan dat ertoe leiden dat ze een beeld van zichzelf ontwikkelen waarin ze zichzelf niet mooi, slank of slim genoeg vinden, niet over een bepaald carrièrepad durven te dromen omdat ze in de media geen vrouwen zien in dat beroep. Dat is een macht die we als media hebben waar we heel zorgvuldig mee om moeten gaan. 

En wat is de rol van Netflix specifiek?

Netflix bereikt een wereldwijd publiek. De kracht daarvan is dat wij verschillende representaties van over de hele wereld kunnen laten zien, in de breedste zin. Zo had ik zelf vóór Squid Game nog nooit een Zuid-Koreaanse serie gekeken en heb ik genoten van onze Arabische remake van de Italiaanse film Perfect Strangers. We openen een wereld aan verhalen, waarbij de kern altijd menselijke interactie en universele emoties zijn. Dus er zit in die verhalen altijd iets waarin mensen zich kunnen herkennen. 

Maar je zei ook dat onder andere meisjes en vrouwen zichzelf te weinig terugzien. Hoe komt dat?

Dramaseries en films worden nog altijd voornamelijk geschreven door een witte, mannelijke, heteroseksuele schrijversgroep, waardoor die verhalen eenzijdig worden. Het is vaak voelbaar als een vrouwelijk personage geschreven is vanuit een mannelijk perspectief – waarbij ik overigens absoluut geen pleidooi wil houden dat mannen niet meer over vrouwen mogen schrijven en witte mensen geen personages met een migratieachtergrond zouden mogen creëren. Maar in het belang van een authentieke en zorgvuldige representatie waarin meer mensen zich kunnen herkennen, is een gevarieerder aanbod van schrijvers op het gebied van gender, afkomst en seksualiteit een absolute noodzaak.

Wat kan daar tegen gedaan worden?

Door de aandacht die er gelukkig steeds meer is voor representatie, zijn we bij Netflix, maar ook andere partijen zoals de NPO, het filmfonds en andere streamers, actief bezig om die schrijverspoule te verrijken. Bijvoorbeeld door writersrooms te implementeren in het proces, waarbij niet één schrijver een film of serie schrijft maar verschillende mensen en dus verschillende stemmen een plaats aan de schrijftafel krijgen. Je merkt dat de nieuwe generatie schrijvers dat te gek en inspirerend vindt, dus deze verandering begint langzaam op gang te komen. Afgelopen jaar hebben we bij Netflix een ‘new voices’ competitie georganiseerd, waarbij we nieuw en divers schrijftalent de kans hebben gegeven om onder intensieve begeleiding hun eerste filmscenario te schrijven. Het is ontzettend fijn om te zien dat een aantal deelnemers uit de wedstrijd inmiddels hun weg in de industrie begint te vinden, en de kans krijgt om hun stem te laten horen.

“In een writersroom krijgen verschillende mensen en dus verschillende stemmen een plaats aan de schrijftafel.”

Vallen er wel eens producties af om de reden dat het stereotiep is of geen goede representatie?

Ja. Als we in de basis wel geïnteresseerd zijn in het plan, zullen we in eerste instantie met de makers om tafel gaan om te praten over de gebrekkige represenatie en af te tasten of zij ervoor openstaan dit aan te passen in hun plan. Soms komt het voort uit onwetendheid of omdat er simpelweg niet goed over is nagedacht, niet uit onwil. Maar het komt wel eens voor dat we ervoor moeten kiezen om een project aan ons voorbij te laten gaan. Aan de andere kant willen we dat onze kijkers content zien waar ze van houden en waar ze plezier uit halen. Je moet die balans opzoeken. 

En zijn er ook parels te noemen, oftewel goede voorbeelden? 

Ik ben heel blij met Meskina. Het is voor het eerst dat een mainstream romcom een volledig Nederlands-Marokkaanse cast heeft. Mensen met allerlei verschillende achtergronden kijken er met plezier naar. Tot nu toe zaten films over mensen met een migratieachtergrond misschien meer in de arthouse hoek, dat waren films die je niet naar een breed publiek kon brengen. Maar voor Meskina is een heel commercieel en populair genre gebruikt om een nieuw perspectief te laten zien. Dat vind ik echt knap gedaan. We hebben nog een lange weg te gaan, maar een film als Meskina is het uitgelezen voorbeeld dat het eindelijk een beetje de goede kant op begint te gaan.