Rennie Rijpma (AD): 'Een sollicitant wilde de nieuwe Rennie Rijpma worden. Wauw!'

Van BeperktZicht naar een OpenBlik. Er is sinds 2017 veel veranderd in de media op het gebied van diversiteit en inclusie. Het is daarom tijd voor zowel een terug- als vooruitblik met de mensen die aan de knoppen zitten. We spraken onder andere met Rennie Rijpma, hoofdredacteur van het AD, over ‘de eerste’ zijn en de rol van de krant in beeldvorming. 

Toen je hoofdredacteur werd was het nieuws overal dat je ‘de eerste vrouw’ was als hoofdredacteur van een grote krant. Hoe voelde dat?

Dat voelde heel dubbel. Ik vond het aan de ene kant ongemakkelijk, want voor mij doet het er niet toe. Aan de andere herken ik als journalist het nieuwsfeit. Op een gegeven moment heb ik gezegd: laat ik van de nood een deugd maken. Dat vat het het beste samen: wat mij betreft is het niet zo’n issue, aan de andere kant weet ik dat ik een voorbeeldfunctie heb voor anderen en voor jonge vrouwen in dit vak. Een collega had eens een sollicitatiegesprek met een jonge vrouw en die had gezegd: ik wil de volgende Rennie Rijpma worden. Toen dacht ik: wauw!

Mensen verwachten misschien dat je als vrouw ook meer doet om vrouwen in beeld te brengen. Wat zijn de manieren waarop je dat doet?

Ik heb in het najaar Debby Gerritsen aangetrokken als columnist, met de nadrukkelijke opdracht om als vrouw naar het nieuws te kijken. En in mei is Joyce Silvester begonnen. Zij heeft als zwarte vrouw met racisme te maken, en dus andere ervaringen dan ik. Ik heb ook bewust voor haar gekozen omdat ze hier steeds aandacht voor vraagt, op een manier die uitnodigend is voor een grote groep. Het grappige aan hoofdredacteur zijn is dat je zo’n keuze ‘gewoon’ kunt maken.

“Onze redacties zijn nog behoorlijk wit. Daar zou ik graag iets aan veranderen” 

Zijn er nog andere zaken op het gebied van representatie die jullie aanpakken?

In gesprek met de redactie benadruk ik het vaak: onze redactie is zoals veel redacties nog behoorlijk wit. Daar zou ik graag iets aan veranderen, maar dat gaat niet van de een op de andere dag. Ik zeg vaak tegen collega’s: als ik hier op de redactie kijk ziet het er heel anders uit dan als ik 100 meter verderop op Rotterdam Centraal loop. Daar moeten we bewust van zijn, want voor de verhalen die mensen schrijven putten ze natuurlijk uit hun eigen ervaring.

Houden jullie bij hoeveel mensen van kleur bij jullie te zien zijn? En hoeveel vrouwen?

Nee, niet structureel. Begin vorig jaar hebben twee collega’s wel een groot onderzoek gedaan. Ze hebben in de periode december 2020 t/m februari 2021 gekeken naar pagina 1 en 3 van de krant, de meest bepalende nieuwspagina’s. Daar kwam toen uit dat 75% van de mensen die als bron gebruikt werden man was, en dat 83% van de mensen op de foto’s wit was. Dat was onder andere te verklaren door de lockdown waar we in die periode in zaten, en dat witte mannen zoals Mark Rutte, Hugo de Jonge en Jaap van Dissel het nieuws domineerden. 

Ook op jullie sportpagina zijn voornamelijk mannen te zien. Hoe zit dat?

De sportwereld wordt door mannen gedomineerd, al is daar de afgelopen jaren best wat in veranderd – ook bij het AD. We zijn als een van de eerste nieuwsmedia substantieel aandacht gaan besteden aan het vrouwenvoetbal. Maar er zullen absoluut ook dagen zijn dat we een slechte afspiegeling zijn. Anders dan de publieke omroep hebben we geen opdracht om een afspiegeling van de samenleving te laten zien. Onze belangrijkste opdracht is verhalen maken die goed gelezen worden, als dat met een goede afspiegeling kan, heel graag. We zijn wel aan het zoeken naar manieren hoe we sport door vrouwen op een aantrekkelijke manier naar de lezer kunnen brengen. Daar voer ik gesprekken over met de chef sport, die het met me eens is dat de aandacht voor vrouwen moet groeien. 

Tot slot: voor een krant is taal een super belangrijk middel. Bestaan er bij jullie richtlijnen op het gebied van inclusieve taal?

We hebben een stijlboekcommissie. Daar zitten allemaal ervaren eindredacteuren in die advies geven over bepaalde keuzes op het gebied van taal. Daarnaast krijgen we ook wel eens feedback van onze lezers over taalgebruik dat ‘niet meer kan’. Dat zet ons aan het denken. Soms wil een lezer sneller dan waar wij of ons publiek aan toe zijn, soms is het een hele goede wake-up call.