Ga naar de inhoud
Ga met beleid door de overgang

Mag het even over haar gaan?

Het gaat namelijk nog niet vaak genoeg over de leerkracht met overgangsklachten. Vaak ontbreekt kennis, wordt het gesprek vermeden en leiden misdiagnoses tot verkeerde oplossingen. De verantwoordelijkheid ligt nu te veel bij de leerkracht zelf, en dat moet anders. Maak het verschil met het gratis Overgangspakket!

punten2

In de overgang voor de klas,
meer dan een opvlieger.

Elke dag zetten leerkrachten zich in voor het welzijn van leerlingen. Maar het welzijn van de leerkracht verdient ook aandacht en zeker ook bij overgangsklachten. De overgang is in het basisonderwijs een dagelijkse realiteit. Maar liefst 83% van de medewerkers in deze sector is vrouw en velen daarvan zijn tussen de leeftijd 40 en 60 jaar. 

Toch is het bespreken van overgangsklachten nog vaak een gevoelig onderwerp op de werkvloer, terwijl de impact op het werk groot kan zijn. Want welke oplossingen zijn er als iemand tijdelijk minder of anders moet werken? En wie start dit gesprek? De leidinggevende of de leerkracht? 

De overgang: daar is beleid voor nodig.

Als schoolleider of HR-medewerker speel je een belangrijke rol in het creëren van een gezonde en ondersteunende werkomgeving. Toch kan de overgang een moeilijk onderwerp zijn om aan te kaarten, waardoor het gesprek erover niet altijd vanzelfsprekend is. Toch is het nodig.

Zonder passende ondersteuning kunnen overgangsklachten namelijk leiden tot verminderde inzetbaarheid, verkeerde diagnoses en zelfs uitval. 

punten3

De overgang is er ook op de werkvloer.

Overgangsklachten worden vaak te laat herkend, zelfs door (bedrijfs)artsen. Voor veel vrouwen die voor de klas staan, kunnen deze klachten een grote impact hebben op hun welzijn en werkvermogen.

Zoals bijvoorbeeld slecht slapen, concentratieproblemen en hevig bloedverlies kunnen het functioneren in de weg zitten. Meer kennis en openheid kunnen laten zien: je staat er niet alleen voor.

punten4

Maak tijd voor de overgang,
met het gratis Overgangspakket.

Het overgangspakket helpt je om het gesprek te starten en biedt praktische handvatten voor leerkracht en leidinggevenden:

  • Brochure over de overgang in het basisonderwijs
  • Informatieve posters over de overgang
  • Gespreksstarter
  • Stickers voor meer zichtbaarheid
  • Een stappenplan voor een overgangsbeleid

    Het pakket is zowel fysiek als online beschikbaar. Bestel het nu, deel het met je team en zet de eerste stap om het taboe te doorbreken!

Gratis Overgangspakket

Ervaringsverhalen van leerkrachten

Sandra (56)

Sandra is dertig jaar lang leerkracht geweest in het basisonderwijs en is momenteel werkzaam in het speciaal onderwijs. “Ik heb weleens door de hormonen mee gehuild met een moeder die huilde tijdens een tienminutengesprek.”

Willemijn (53)

Rond haar veertigste krijgt Willemijn (53) te maken met hevige bloedingen. Mijn collega heeft mij haar onderwijsassistent aangeboden, zodat ik tussendoor even naar de wc kon gaan.’’ 

punten3

De Overgangsbus om het gesprek te starten.

Met ‘De Overgangsbus’ hebben we kennis en ondersteuning gebracht daar waar verandering nodig is. Door fysiek langs te gaan bij scholen, te spreken over de overgang met leerkrachten en directieleden en door overgangsconsulenten aan te bieden hebben we het onderwerp toegankelijker gemaakt en de stap naar de juiste ondersteuning kleiner. Op deze manier mocht het even over haar (overgangsklachten) gaan. 

Deze scholen doen al mee!

1

De Buikslotermeer, Amsterdam.

3

GBS het Christal, Leusden.

2

De Brugge, Ede.

veelgestelde vragen

Het basisonderwijs is een unieke sector, waar de werkzaamheden fysiek en mentaal veeleisend zijn. Het is geen bureauwerk; leerkrachten staan dagelijks voor de klas en hebben intensief contact met kinderen. Dit kan een grote mentale belasting met zich meebrengen. Flexibele uren werken is vaak lastig in deze sector, omdat het basisonderwijs te maken heeft met vaste lestijden. Daarnaast is 83% van de medewerkers in het basisonderwijs vrouw, vaak tussen de 40 en 60 jaar. Een leeftijdscategorie waarin veel leerkrachten te maken krijgen met de overgang en eventuele overgangsklachten. Ook zijn er veel personeelstekorten in het onderwijs en daarom is het extra belangrijk dat de mensen die er werken dit in goede gezondheid doen. Door extra aandacht te besteden aan de overgang op de werkvloer, krijgen leerkrachten meer begrip en steun om gezond en met plezier hun werk te kunnen blijven doen, en wordt onnodige langdurige uitval voorkomen.

De overgang is een natuurlijke fase in het leven van vrouwen, die gemiddeld tussen de leeftijd van 45 en 60 jaar optreedt. Al kan dit per persoon verschillen. Tijdens de overgang verandert de hormoonbalans in het lichaam, dit proces kan enkele jaren duren en is onder te verdelen in vier fases.

  • Premenopauze: de beginfase van de overgang.
  • Perimenopauze: waarin de transitie van vruchtbare naar onvruchtbare fase plaatsvindt.
  • Menopauze: het moment van de laatste menstruatie.
  • Postmenopauze: de periode na de laatste menstruatie.

De overgang brengt vaak klachten met zich mee door hormonale veranderingen, zoals opvliegers, nachtzweten, slaapproblemen en vermoeidheid. Daarnaast kunnen er ook neerslachtigheid en concentratieproblemen optreden. Deze klachten kunnen lang aanhouden en het dagelijks leven flink beïnvloeden.

De grootste uitdaging rondom dit thema is het bespreekbaar maken van de overgang en mogelijke overgangsklachten. Het is vaak nog een gevoelig onderwerp omdat het kan aanvoelen als een privékwestie. Dit terwijl de invloed op het werk groot kan zijn. Omdat thuiswerken en flexibele werkuren nog moeilijk te realiseren zijn in het basisonderwijs, is het gesprek voeren over de overgang extra belangrijk. Maar hoe start je een gesprek met je leidinggevende hierover? Wat kun je als leidinggevende vragen zonder inbreuk te maken op iemands privacy? En wie moet het gesprek starten: de leerkracht of de leidinggevende? Het vinden van de juiste balans tussen begrip, privacy en ondersteuning is essentieel om leerkrachten in deze fase goed te kunnen steunen. Een overgangsbeleid helpt hierbij.

Als leidinggevende ben je verantwoordelijk voor een gezonde werkomgeving. Zonder de juiste ondersteuning kunnen overgangsklachten het werkvermogen verminderen of zelfs tot uitval leiden. Verdiep je als leidinggevende in de overgang en deel kennis met werknemers over de symptomen en de impact op het werk, bijvoorbeeld via intranet, brochures of workshops. Maak de overgang bespreekbaar binnen het team door het onderwerp zichtbaar te maken met informatiefolders, posters en nieuwsbrieven. Bied flexibiliteit aan door extra pauzes, de mogelijkheid om tijdelijk andere werkzaamheden te verrichten en pas de werkplek aan met privé/stilte ruimtes. Integreer de overgang in het HR-beleid en zorg voor duidelijke communicatie over contactpersonen zoals HR, de bedrijfsarts of de vertrouwenspersoon voor extra ondersteuning. Wil je meer weten over hoe je een goed overgangsbeleid opzet? Klik hier voor meer informatie.

Doorbreek het taboe door informatie over de overgang te delen via intranet, brochures, posters of workshops. Maak het onderwerp zichtbaar met informatiefolders, posters en nieuwsbrieven, of deel de WOMEN Inc. gespreksstarters als uitnodiging voor een gesprek.

De overgang begint meestal tussen de 45 en 55 jaar. Al kan dit per vrouw verschillen. Ongeveer 1 op de 100 vrouwen komt vervroegd in de overgang, vóór hun 40ste levensjaar. Het hele proces, van premenopauze tot de postmenopauze, duurt doorgaans meerdere jaren. Veel mensen realiseren zich pas later of achteraf dat ze in de overgang zitten, wat het moeilijk kan maken om passende ondersteuning te zoeken of waardoor enkele klachten al zijn verergerd. Vroege bewustwording helpt om de overgang beter te begrijpen en de juiste stappen te nemen wanneer de symptomen zich aandienen. Kennis over de overgang zou daarom al gedeeld moeten worden voordat iemand erin terechtkomt, omdat de symptomen vaak langzaam opkomen en niet altijd meteen herkend worden.

We spreken zowel leidinggevenden als leerkrachten zelf aan omdat de overgang een onderwerp is dat zowel de werkvloer als het persoonlijke welzijn beïnvloedt. Leidinggevenden spelen een cruciale rol in het bieden van steun en het creëren van een open, begripvolle werkomgeving. Leerkrachten zelf ervaren de symptomen en moeten de eerste stap zetten om steun te zoeken. Door beide groepen aan te spreken, kan er gezamenlijk gewerkt worden aan het doorbreken van taboes en het bieden van de juiste ondersteuning.

Met De Overgangsbus brengen we onze aanbevelingen naar de sector waar de verandering nodig is. Door fysiek langs te gaan bij scholen en te spreken over de overgang maken we het onderwerp toegankelijker en wordt de stap naar ondersteuning kleiner.  Op deze manier is het geen abstract idee of een ingewikkelde to-do, maar starten wij het gesprek en laten we zien dat het even over haar overgangsklachten mag gaan. Wil je je aansluiten bij de campagne? Vraag dan het gratis Overgangspakket aan. Daarin vind je alles om ook op jouw school het onderwerp zichtbaar en bespreekbaar te maken.

WOMEN Inc. is zich bewust dat niet alle vrouwen in de overgang komen en niet iedereen die in de overgang komt een vrouw is. Wij zijn ons ervan bewust dat overgangsklachten ook kunnen voorkomen bij trans- en non- binaire mensen. Wij gebruiken tijdens deze campagne de woorden ‘vrouwen’ en ‘leerkrachten in de overgang’, om zo duidelijk mogelijk te communiceren naar de specifieke doelgroep waar deze campagne voor bedoeld is.

Mede mogelijk gemaakt door

In zo’n maatschappelijk cruciale sector is het extra belangrijk dat overgangsklachten bespreekbaar zijn, zodat uitval wordt voorkomen en vrouwen hun werk met plezier kunnen blijven doen.

bestellen

dOWNLOADEN

Zoeken

Voer uw zoektermen in om de gewenste informatie te vinden.

blijf betrokken

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontdek hoe jij kunt bijdragen aan een betere toekomst. Of meld je aan voor een van onze andere nieuwsbrieven.