"Wij selecteren alleen op kwaliteit"

“Een mediamaker moet volledig onafhankelijk kunnen werken en niet beperkt worden door van bovenaf opgelegde diversiteitsdoelen. Ik kijk niet naar diversiteit maar naar kwaliteit. Gender of achtergrond maken voor mij niet uit” gaf een leidinggevende bij een landelijk dagblad aan. Veel mediamakers zien het belang van diversiteit wel in, maar een groot deel meent dat de verantwoordelijkheid voor verandering niet bij henzelf ligt. Herkenning en kwaliteit zijn twee belangrijke argumenten in de besluitvorming in de media. Deze argumenten zijn niet alleen doorslaggevend in sollicitatieprocedures maar ook bij de selectie van verhalen, beelden en uit te nodigen specialisten. Wie bepaalt echter wat herkenning en kwaliteit inhouden? Wat is de norm? 

De norm

De norm is de witte, theoretisch opgeleide, heteroseksuele man en als gevolg daarvan hebben mensen die tot deze norm behoren meer politieke, culturele en economische macht dan mensen die hier niet toe behoren. Daarom zijn er vandaag de dag letterlijk meer mannen in beeld en zijn ze oververtegenwoordigd op leidinggevende posities in de media. Beelden laten zien hoe wij ergens over denken maar ze bevestigen tegelijkertijd onze ideeën als we ze gebruiken. Ze voeden onze beeldvorming waardoor we een bepaald soort beelden blijven herhalen en het steeds lastiger wordt om anders te denken. Beeldvorming houdt de heersende norm in stand en sluit groepen uit die niet aan deze norm voldoen. Ook onze kwaliteitsnorm.

(H)erkenning van kwaliteit 

Belle Derks geeft in een interview hiervan een voorbeeld: “Bij een CEO van een bedrijf denken we bijvoorbeeld eerder aan een man dan aan een vrouw. Als dit beeld onze meetlat is dan wordt leidinggeven gezien als iets wat we van mannen verwachten, maar niet van vrouwen. Bij vrouwen maken werkgevers zich bijvoorbeeld vaak zorgen dat hun ambitie verdwijnt zodra ze kinderen krijgen. Maar als vrouwen hun ambitie duidelijk tonen, dan reageren we daar ook verbaasd en soms zelf afwijzend op. Niet alleen zijn we minder geneigd de kwaliteiten van vrouwen te herkennen en te erkennen, maar ook interpreteren we leiderschapsgedrag van vrouwen minder positief.”

De ander

Onder andere vrouwen, mensen van kleur en LHBTI-personen vormen ‘de ander’ ten opzichte van de norm; ze worden vaak als zodanig getoond en benoemd. Gender wordt hiermee een voorspellende factor van kwaliteit; wanneer je ‘de ander’ zul je harder je best moeten doen om te laten zien welke kwaliteit je in huis hebt. Om dit te doorbreken moeten we anders leren denken over kwaliteit. Zolang er niet wordt ingezien dat je kwaliteit anders moet leren beoordelen, is er geen ruimte voor andere perspectieven dan de norm, en diverse organisatie kan beter inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen en de pluriformiteit aan inzichten leidt tot meer creativiteit dan in homogene organisaties. Voor de media geldt dit nog sterker: alleen een diverse blik op onze maatschappij kan recht doen aan haar pluriformiteit.