1. Het kabinet ziet geen prioriteit in een nationale strategie vrouwengezondheid

Wat wel prioriteit heeft in dit kabinet is het onbeheersbare arbeidsmarkttekort in de zorg. Dit niet koppelen aan een Nationale Strategie voor Vrouwengezondheid is een gemiste kans. De zorg is bij uitstek een sector waar ontzettend veel vrouwen werken. Een duurzame inzetbaarheid van vrouwen is gebaat bij een goede gezondheid. Op dit moment leven vrouwen langer, maar ook langer in slechte gezondheid. Daarom wil WOMEN Inc. dat het kabinet actie neemt om een Nationale Strategie Vrouwengezondheid op te stellen, zodat vrouwen net zoveel kans hebben op goede zorg als mannen. En dat geldt niet alleen voor vrouwen die in de zorg werken, maar uiteraard voor álle vrouwen van Nederland.  

2. Het kabinet legt niet goed uit hoe zij ervoor zorgen dat iedereen gelijke kansen heeft om werk en zorg te combineren

De hervorming van de kinderopvang heeft al ongelooflijk lang op zich laten wachten. Ook dit huidige kabinet doet beloften, maar blijft vaag in de uitvoering. Er komt een hoge inkomens-onafhankelijke vergoeding voor alle werkende ouders die rechtstreeks aan kinderopvangorganisaties wordt betaald. Maar welke ´hoge vergoeding´ kunnen ouders precies verwachten? En hoe gaat het kabinet er straks voor zorgen dat prijzen die opvangorganisaties in de praktijk vragen niet de pan uit rijzen? Kinderopvang blijft in deze plannen voorbehouden aan kinderen met ouders die werken, terwijl álle kinderen baat hebben bij de kinderopvang. Zonde. Uitbreiding van verlofregelingen voor ouders (en met name die van partners) staat niet in het regeerprogramma, terwijl verlofregelingen de basis leggen voor de door ouders zo hard gewenste gelijke werk-zorgverdeling. Mantelzorgers krijgen wel een vereenvoudigde mantelzorgregeling, maar niet méér financiële compensatie. Een ´verbetering van de positie van mantelzorgers´, zoals in het hoofdlijnenakkoord werd beloofd, blijft op deze manier wel erg beperkt. We zijn benieuwd of het samenvoegen van twee regelingen in één regeling nu écht het verschil gaat maken voor de bijna half miljoen overbelaste mantelzorgers in Nederland, waarvan het grootste gedeelte vrouw is. 

3. Het kabinet stimuleert een gelijk speelveld op de arbeidsmarkt als het gaat om Defensie, maar kijkt niet verder dan dat

Er is een ambitieus streefcijfer voor Defensie om de bezetting binnen de krijgsmacht voor minimaal 30% uit vrouwen te laten bestaan. Een goede zaak uiteraard, maar hoe mooi zou dit zijn als er ambitieuze streefcijfers komen voor andere sectoren en de eigen ministeries? Het aandeel vrouwen in managementposities is gestegen, maar Nederland loopt nog steeds erg achter bij andere Europese landen. WOMEN Inc. adviseert de overheid om bedrijven (en zichzelf als werkgever) een handje te helpen door verschillende regelingen die er al zijn of binnenkort aankomen (de Wet Loontransparantie, het Ingroeiquotum, de verplichte afhandeling klachten seksuele intimidatie op de werkvloer, de aanpak van zwangerschapsdiscriminatie, etc.) te combineren in één gendergelijkheidsplan waar grote bedrijven en overheidsorganisaties in samenhang plannen ontwerpen die zorgen voor gendergelijkheid in hun organisatie. Best logisch. En effectief. 

4. Het kabinet heeft oog voor economische zelfstandigheid, maar negeert de genderlens

Het thema economische zelfstandigheid en ´meer werken moet lonen´ heeft de aandacht van dit kabinet. Meer zekerheid voor werkenden zien we in het programma terug, bijvoorbeeld door het stimuleren van vaste contracten. Gelukkig gaat dit kabinet de soms torenhoge marginale druk aanpakken, zodat elke euro die je meer verdient ook echt voldoende oplevert. Ook wil dit kabinet eindelijk een hervorming van de toeslagen gaan starten, zodat deze begrijpelijker worden. Het kabinet wil zo veel mogelijk mensen en organisaties betrekken bij het hervormen van het toeslagenstelsel. Wij raden hen ten zeerste aan om deze hervorming met een genderlens te bekijken, omdat juist duurzame financiële onafhankelijkheid van vrouwen, de marginale druk en deeltijd werken thema´s zijn die veel spelen bij vrouwen (in het bijzonder vrouwen met een praktische opleiding). Oplossingen die geen oog hebben voor verschillen tussen vrouwen en mannen in dit kader zullen daarom altijd minder effectief zijn. 

5. Het kabinet zet zich wel in voor de veiligheid van vrouwen, maar alleen in relatie tot daders met een migratieachtergrond

Veiligheid en zelfbeschikking van vrouwen wordt door dit kabinet als waardevol gezien, maar wel selectief. Schadelijke praktijken zoals huwelijksdwang, vrouwelijke genitale verminking en geweld tegen vrouwen in relatie tot mensen met een migratieachtergrond worden wel benoemd, maar de veiligheid van vrouwen is veel breder dan deze onderwerpen. Geweld tegen vrouwen vindt overal plaats en in alle contexten van de samenleving, van seksuele intimidatie op het werk, tot seksisme op de studentenvereniging of de extreemste vorm van geweld femicide. Door de veiligheid van vrouwen alleen selectief als probleem te benoemen wordt geen recht gedaan aan het feit dat veilig zijn voor iedereen een randvoorwaarde is om deel te kunnen nemen aan de samenleving. 

6. Het kabinet heeft weinig oog voor seksuele gezondheid

Anticonceptie blijft in de komende kabinetsperiode als het aan de regering ligt voor vrouwen met een kleiner budget nog steeds onbereikbaar. Uit onderzoek blijkt namelijk dat 8% van de vrouwen het afgelopen jaar vanwege geldnood geen anticonceptie gebruikte. Ook gaat het kabinet niet in op de aanscherping van de kerndoelen om seksuele voorlichting te verbeteren. 

7. Er komt geen kabinetsbrede, daadkrachtige aanpak om weeffouten in het systeem te voorkomen

Dit laatste punt geeft misschien nog wel de meeste reden tot zorgen voor de lange termijn. Gelijke kansen voor vrouwen en mannen is geen issue in het regeerprogramma van dit kabinet, dat mogen we wel stellen. Ook in de troonrede wordt hier geen aandacht aan besteed. Dat betekent dat we op basis van dit regeerprogramma weinig kunnen verwachten van de rol van de overheid als werkgever. Beleid dat oog heeft voor de effecten op vrouwen en budgetten die rekening houden met de impact op gelijkheid zijn effectiever, maar Nederland zal -als het aan dit kabinet ligt- de komende 4 jaar onderaan bungelen in Europese lijstjes als het gaat om aandacht voor gendergelijkheid in beleid en budget.