Emancipatie weer in de lift?

Eens in de twee jaar laten het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in de Emancipatiemonitor zien hoe het gaat met de emancipatie van vrouwen en mannen in Nederland. De boodschap van de monitor is dit jaar ‘Emancipatie weer in de lift’, maar de monitor laat vooral zien dat er versnelling nodig is op het tegengaan van genderongelijkheid, omdat we met dit tempo nog minimaal 20 jaar bezig zijn voordat gendergelijkheid gerealiseerd is.

Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen?

Er moet in Nederland nog veel gebeuren om ervoor te zorgen dat het niet uitmaakt of je geboren wordt als jongen of meisje. De monitor toont waar opvallende ontwikkelingen te zien zijn. Zo zijn vrouwen voor het eerst vaker hoogopgeleid dan mannen. Verder blijkt uit de monitor dat meisjes tegenwoordig vaker voor een technische opleiding kiezen en jongens wat vaker voor zorgopleidingen. Verder zijn vrouwen vaker economisch zelfstandig en werken ze, in vergelijking met voorgaande jaren, gemiddeld 1 uur meer per week.

Waar valt nog winst te behalen?

Ook al kiezen vrouwen vaker voor een technische opleiding, ze komen relatief weinig terecht in een technische beroep. Hetzelfde geldt voor mannen in de zorg. Daarnaast blijkt uit de monitor dat de komst van kinderen nog altijd een grotere impact heeft op de economische positie van vrouwen dan van mannen. Tenslotte zijn er met betrekking tot de economische positie van vrouwen nog grote verschillen tussen hoog- en laagopgeleide vrouwen, en vrouwen met of zonder een migratieachtergrond.

‘Iedere patiënt is anders’

Vrouwen leven langer dan mannen, maar in slechte gezondheid: Men die quicker, but women get sicker. Gemiddeld worden vrouwen 83 jaar en mannen 80 jaar. De gezonde levensverwachting van vrouwen is 64 jaar. Mannen leven tot hun 65e in goede gezondheid. Eén van de mogelijke oorzaken is dat er in de gezondheidszorg te weinig rekening wordt gehouden met de verschillen tussen mannen en vrouwen. Daarnaast is er ook weinig aandacht voor de rol van seksuele oriëntatie en leeftijd bij gezondheid. Daarom zijn WOMEN Inc., Rutgers en COC de Alliantie Gezondheidszorg op Maat gestart, die streeft naar sensitiviteit in de zorg in Nederland op het gebied van sekse, gender en seksuele oriëntatie, zodat diversiteit de norm in de spreekkamer wordt.

Ongelijke werk-zorgverdeling

De ongelijke positie van vrouwen op de arbeidsmarkt heeft te maken met het feit dat vrouwen 1,5 keer zoveel tijd aan zorg en huishouden besteden dan mannen. Toch blijkt uit de monitor dat meeste vaders en moeders de zorg voor hun kinderen het liefst gelijk zouden verdelen met hun partner. Slechts een op de tien vindt dat dit ook is gelukt. Dit komt door heersende ideeën over rolpatronen en taakverdelingen. Zo vinden de meeste mensen (87%) dat vrouwen het best 3 dagen of minder kunnen werken als ze jonge kinderen hebben. Sommigen (20%) vinden helemaal stoppen met werken nog beter. De ideale werkweek voor vaders is langer, al ziet de meerderheid ook hen liever niet voltijds werken; vier dagen in de week heeft de voorkeur. Met onze campagne #Beperktzicht leggen we de onbewuste stereotypen die wij allemaal hebben bloot. Daardoor kunnen we stilstaan bij de eigenschappen die we normaal vinden voor vrouwen en voor mannen én de gevolgen daarvan. Om vervolgens onze blik te openen en de weg vrij te maken naar echte vrije keuzes.

‘You can’t be, what you can’t see’

Hoewel er in het afgelopen jaar veel aandacht is geweest voor de negatieve gevolgen van stereotypering in de media en de positieve impact van rolmodellen in de media op genderongelijkheid, is er wederom in de Emancipatiemonitor geen aandacht voor de representatie van vrouwen en mannen in de media. Een belangrijke oorzaak voor genderongelijkheid is de beeldvorming van vrouwen en mannen, want beelden en woorden beschrijven niet alleen de werkelijkheid maar ze schrijven deze ook. WOMEN Inc. pleit voor een inclusieve beeldvorming in de media.