Hoogtepunten uit podcast #14: Zwangerschapsdiscriminatie

Charlotte* kwam erachter dat ze zwanger was in de zomer van 2019. “We deden een test, legden die op de vloer in de badkamer en gingen wachten. Maar het bleek meteen raak.” Er was heel veel blijdschap, Charlotte en haar partner hadden bewust gekozen voor de zwangerschap en het kindje was heel erg welkom. 

In deze periode begint Charlotte aan haar nieuwe baan in Amsterdam. Tijdens het sollicitatiegesprek voor die baan was Charlotte voorbereid op vragen of haar kinderwens of eventuele zwangerschap. Ze was hierop beducht omdat het haar eerder wel eens gevraagd is. “Ik ben altijd wel voorbereid op dit soort vragen, mijn antwoord zou zijn: vragen jullie dit ook aan een man. Maar gelukkig was het in dit geval niet zo.” 

Aan de start van de nieuwe baan weten Charlotte’s nieuwe collega’s nog niet dat ze zwanger was, inmiddels drie maanden. Dit was best moeilijk, want er was best nog wat onzekerheid of alles rondom de zwangerschap goed ging en Charlotte had last van slapeloosheid. “Ik moest toch binnen afzienbare tijd vertellen dat ze me over een aantal maanden al weer even kwijt waren.” 

Charlotte wachtte tot na de NIPT-test. De uitslag was goed. Inmiddels is ze vier maanden zwanger wanneer ze het haar leidinggevende vertelt. Die reageert gelukkig goed, en geeft aan dat het iets is waar ze rekening mee hadden gehouden. “Ik was klaar om de strijd aan te gaan, omdat ik van meerdere mensen om me heen gehoord had dat dit misschien nodig zou zijn, maar ik was heel blij met de positieve reactie.”

Vanaf dat moment ging het downhill. De leidinggevende blees positief, maar toen ze het haar collega’s vertelde merkte Charlotte dat een paar collega’s raar opkeken. Dat kon ze gelukkig redelijk naast zich neerleggen. Op een gegeven moment moet Charlotte met personeelszaken dingen rond de zwangerschap regelen, bijvoorbeeld over het geven van borstvoeding wanneer ze zou terugkeren. “Daarvoor zijn geen voorzieningen aanwezig, de enige beschikbare ruimte is een kleedkamer zonder slot op de deur, waar het heel koud is en waar geen koelkast aanwezig is. Toen heb ik wel gevraagd: kunnen we hier nog iets aan doen, maar er werd gereageerd met: ‘dat hebben wij gewoon niet’. Charlotte is normaal gesproken heel strijdlustig, maar merkt dat dit tijdens haar zwangerschap lastiger is. Ze laat het gaan. 

Een tijdje later krijgt Charlotte last van gekneusde ribben, door het schoppen van haar kindje. Ze moet hierdoor halve dagen gaan werken, met ondersteuning vanuit haar leidinggevende. “Ik kon alleen steeds minder. Toen vond personeelszaken dat ik naar de bedrijfsarts moest. Ik heb me op m’n tanden daar naartoe gesleept. Ik kwam daar en de bedrijfsarts zij meteen: wat doe je hier, je bent zwanger. Ga naar huis en rust uit!”

Het verlof loopt verder redelijk stressvol. De corona-pandemie is begonnen, en de fysieke klachten nemen toe. De bevalling verloopt gelukkig wel goed, maar Charlotte’s zoontje heeft wat complicaties. Hierdoor gaat Charlotte wat langer met verlof. Wanneer ze terugkomt op het werk, komt ze echter voor een verrassing te staan. “Tijdens de coronapandemie zijn al mijn collega’s gevraagd om vakantiedagen in te zetten. Ook in mijn vakantieoverzicht stonden nog maar heel weinig uren. Ik heb om opheldering gevraagd, toen werd mij verteld dat mijn vakantieuren waren weggevallen omdat gevraagd was ze op te nemen. Toen zei ik; ‘maar ik was al met verlof, dus ik kon niet nog een keer verlof opnemen.’ De reactie was heel kort: iedereen heeft dit gedaan, dus waarom zouden we voor jou een uitzondering maken.” Charlotte was haar vakantieuren kwijt. In gesprek met haar leidinggevende en een medewerker van personeelszaken krijgt ze haar uren uiteindelijk terug. 

Charlotte was woedend tijdens dit proces. “Ik weet dat dit soort ongein zo vaak wordt uitgehaald. Het kan gewoon echt niet. Maar ondertussen liep ook mijn jaarcontract af, dus ik kon er niet teveel herrie over schoppen omdat ik bang was dat m’n contract niet verlengd zou worden.” Uiteindelijk, na zich veel zorgen te hebben gemaakt, krijgt Charlotte de contractverlenging gelukkig wel. De zorgen zijn echter niet onterecht: 43% van de vrouwen geeft aan met een vorm van zwangerschapsdiscriminatie. Het probleem is dus groot, terwijl Charlotte aangeeft dat het met kleine dingetjes voorkomen kan worden. “Het had me zoveel gescheeld als ze helder hadden gecommuniceerd en goed hadden geluisterd. Zodat ik niet had hoeven knokken. Ik heb echt een leuke werkgever verder, maar zelfs zij gaan best de mist in bij de kleine dingen. En daar wordt niet echt van geleerd, mijn zoontje is inmiddels bijna twee en er is nog steeds geen goede kolfruimte.” 

*Charlotte is een gefingeerde naam. Haar echte naam is bij de redactie bekend.