Goede Zorg, Eerlijke Zorg
Vrouwen lopen vaak tegen drempels aan als ze mentale problemen hebben. Homoseksuele, biseksuele en lesbische personen ook. De zorg is nog niet eerlijk voor iedereen, door onwetendheid of verkeerde aannames krijgen deze mensen de hulp die ze nodig hebben vaak niet, of te laat. We gingen de straat op om mensen te vragen hoe zij hierover denken. Wat blijkt? Nederlanders vinden het niet eerlijk. Want we zijn allemaal anders. Uniek. En iedereen verdient goede zorg. Iedereen verdient eerlijke zorg.
FEITEN & CIJFERS
Wat is er nodig?
Het is tijd dat we de aanzienlijke en nog onverklaarde verschillen tussen groepen serieus nemen. Het kan niet langer zo zijn dat bijna de helft van de jonge meiden en driekwart van de transgender personen met psychische problemen worstelen. We moeten de oorzaken onderzoeken en hierop gerichte preventie- en behandelmethoden ontwikkelen. Dat begint bij de overheid.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) moet diens blik verruimen en ervoor zorgen dat er in alle beleidsstukken aandacht is voor deze aspecten. Daarnaast moet er een grondige witte vlekken-analyse komen om in kaart te brengen waar kennis en zorg tekortschieten op het gebied van sekse, gender en seksuele oriëntatie in relatie tot mentale gezondheid.
Verder is het essentieel dat er geïnvesteerd wordt in onderzoek naar gendersensitieve mentale gezondheidszorg, zowel binnen de GGZ als in aanverwante domeinen. Deze goede voorbeelden moeten vervolgens hun weg vinden naar de spreekkamers, zodat zorgverleners passende en effectieve behandelingen kunnen bieden.
Investeren in deze zorg zal op de lange termijn veel opleveren, doordat mensen tijdig de juiste zorg krijgen en mentaal gezond blijven. Om gelijke behandeling te waarborgen, moet er juist oog zijn voor de verschillen.
veelgestelde vragen
De campagne ‘Goede Zorg, Eerlijke Zorg’ richt zich op het vergroten van bewustzijn over de mentale gezondheidsverschillen tussen mensen: tussen vrouwen en mannen, en tussen LHBTI+ personen en heteroseksuele, cisgender personen. Over deze verschillen is namelijk nog onvoldoende bekend. Het uiteindelijke doel is dat iedereen passende mentale gezondheidszorg krijgt, die rekening houdt met verschillen in sekse, gender en seksuele oriëntatie.
Momenteel is de gezondheidszorg grotendeels ingericht op de behoeften van de cisgender, heteroseksuele man. Onderzoek laat zien dat sekse, gender en seksuele oriëntatie invloed hebben op hoe psychische klachten ontstaan en hoe deze ervaren en behandeld moeten worden. Zo zijn er maatschappelijke factoren die ervoor zorgen dat vrouwen en LHBTI+ personen vaker bepaalde psychische klachten hebben, maar minder snel de juiste zorg krijgen.
Dit betekent dat vrouwen en LHBTI+ personen vaak niet de zorg krijgen die ze nodig hebben, of dat hun klachten te laat worden herkend. Deze campagne wil hier verandering in brengen door beleidsmakers en zorgvragers bewust te maken van deze ongelijkheden.
Vrouwen en LHBTI+ personen hebben een grotere kans op psychische klachten zoals angst, depressie, en suïcidaliteit. Bij LHBTI+ jongeren komen suïcidale gedachten en pogingen bijna twee keer zo vaak voor als bij hun heteroseksuele leeftijdsgenoten. Ook worden klachten zoals ASS (Autisme Spectrum Stoornis) en ADHD bij vrouwen vaak later of onjuist gediagnosticeerd.
Onderzoek laat zien dat sekse, gender en seksuele oriëntatie invloed hebben op hoe psychische klachten ontstaan en ervaren en behandeld moeten worden. Zo zijn er maatschappelijke factoren die ervoor zorgen dat vrouwen en LHBTI+ personen vaker psychische klachten hebben, maar minder snel de juiste zorg krijgen. Er is op dit moment echter nog onvoldoende bekend over de precieze oorzaken en behandelingen om iedereen passende zorg te kunnen bieden.
LHBTI+ zorgvragers kunnen terecht op Switchboard. De Toolkit van de Alliantie Gezondheidszorg op Maat is voor zorg- en hulpverleners. Beleidsmakers kunnen contact opnemen met Cécile Wansink via cecile@womeninc.nl
De cijfers die we gebruiken zijn gebaseerd op landelijke onderzoeken en monitoren die de mentale gezondheid van Nederlanders weergeven. Dit zijn onder andere de ‘Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study’ (NEMESIS) en de ‘Nederlandse Health Behaviour in School-aged Children’ (HBSC) van het Trimbos-Instituut en de Emancipatiemonitor van het CBS.
Ja, alle verhalen en mensen in de campagne zijn echt. Er zijn geen acteurs gebruikt.
Het is belangrijk dat we er in de zorg niet van uitgaan dat iemand hetero en cis persoon is. Dit is nog niet vanzelfsprekend. Verkeerde aannames, schaamte en ontbrekende kennis staan goede zorg vaak nog in de weg. Daar moet verandering in komen! Daarom zijn WOMEN Inc., Rutgers en COC in 2018 de Alliantie Gezondheidszorg op Maat gestart, een ‘doorstart’ van de Alliantie Gender en Gezondheid.
Partners
- 1ten Have et al. (2022).
- 2Emancipatiemonitor, 2022