De afgelopen jaren speelt artificial intelligence (AI) een steeds grotere rol in werving- en selectieprocedures van organisaties. HR-professionals zetten algoritmes steeds vaker in als hulpmiddel bij het werven en selecteren van kandidaten voor vacatures bij een organisatie. Hoewel vaak wordt gedacht dat deze manier efficiënter en tijdbesparend werkt en bias in het sollicitatieproces vermindert, is dat in sommige gevallen niet het geval. WOMEN Inc. deed daarom een verkennend onderzoek in opdracht van het ministerie Onderwijs Cultuur en Wetenschap naar de kansen en risico’s van artificial intelligence voor vrouwen op de arbeidsmarkt en specifiek bij werving- en selectieprocessen.
Lees het rapport ‘AI, gender en de arbeidsmarkt’
Wat zijn AI en algoritmes?
Kortgezegd is AI, ofwel kunstmatige intelligentie, de intelligentie waarmee machines, software en apparaten zelfstandig problemen oplossen. Deze systemen of machines bootsen de menselijke intelligentie na, zodat ze zelfstandig taken kunnen uitvoeren en daarbij zichzelf tijdens dit proces kunnen verbeteren op basis van de vergaarde informatie. Zelfrijdende auto’s zijn een voorbeeld van AI. De auto’s van Tesla hadden eerst nog een bestuurder nodig maar kunnen nu ook zonder bestuurder reageren op verkeerssituaties.
Algoritmes zijn een belangrijk onderdeel van AI. Dit zijn formules bestaande uit cijfertjes waarin informatie is opgeslagen, die als het ware ‘instructies’ voorstellen. Op basis hiervan kan de computer of een machine zelfstandig beslissingen maken of voorspellingen doen. De uitwerking daarvan kom je in je dagelijks leven geregeld tegen, bijvoorbeeld als Netflix suggesties doet op basis van series die je eerder hebt bekeken. Programmeurs ontwikkelen de algoritmes en kunnen – bijvoorbeeld in het geval van een sollicitatie – aangeven welke kenmerken leiden tot het aannemen of afwijzen van een kandidaat.
De voor- en nadelen van AI op de arbeidsmarkt
De inzet van AI kent een aantal voordelen. Zo is het gebruik hiervan in werving en selectie efficiënter en kostenbesparend. Deze technologie is namelijk veel sneller in, bijvoorbeeld, het scannen en beoordelen van CV’s dan mensen.
Er wordt ook vaak van algoritmes gedacht deze altijd ‘neutraal’ zijn. Maar niets is minder waar, want net als mensen kunnen algoritmes biased zijn, oftewel vooringenomen. We spreken dan van algorithmic bias en hierdoor kunnen bijvoorbeeld vrouwen of mensen met een migratieachtergrond op basis van hun gender en/of achtergrond worden benadeeld. Dit is dan ook een van de nadelen van het gebruik van AI, want op bijvoorbeeld de arbeidsmarkt kan dit juist leiden tot (nog meer) discriminatie. Daarom is het belangrijk om bewust te zijn van de mogelijke biases binnen een bedrijf en de algoritmes die zij inzetten.
WOMEN Inc. streeft naar algoritmes die zo neutraal mogelijk zijn bij de werving- en selectieprocedures, waarbij iedereen, ongeacht gender of sekse, gelijke kansen heeft. Daarom is het belangrijk dat dit verkennend onderzoek is gedaan, zodat duidelijk wordt wat de voor- en nadelen zijn van deze technologie en vervolgstappen genomen kunnen worden om deze gelijke kansen te realiseren.
Lees meer over inclusieve werving en selectie in ons nieuwe magazine: ‘Zo werkt het’.