Vooroordelen in de wetenschap

Sociaal psycholoog Jojanneke van der Toorn concludeerde afgelopen week in een artikel in Science, een gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift, dat de wetenschap niet immuun is voor vooroordelen. Dit resulteert volgens Van der Toorn in ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de academische wereld.

Onbewuste vooroordelen
Het onderzoek van Van der Toorn laat zien dat de beoordeling van wetenschappelijke prestaties voor een deel bepaald wordt door onbewuste vooroordelen. Deze onbewuste vooroordelen zijn vaak gebaseerd op stereotyperingen rondom mannelijkheid en vrouwelijkheid.

In een interview met de Volkskrant (13 februari) vertelt Van der Toorn dat niet alleen mannen vooroordelen hebben: “Uit onderzoek blijkt ook dat zelfs vrouwen mannelijke sollicitanten hoger inschatten dan vrouwelijke sollicitanten. Niet eens bewust. Onbewust. Het is de norm van de omgeving die bepaalt hoe je reageert”. In een ander onderzoek wordt dit ook wel het Mathilda effect genoemd: wanneer een mannennaam boven een cv staat wordt deze positiever beoordeeld dan wanneer er een vrouwennaam boven staat.

Hoewel deze resultaten voornamelijk zijn gebaseerd op een onderzoek binnen universiteiten in de Verenigde Staten, denkt van der Toorn het in Nederland niet heel anders is. “Ik denk dat we hier achterlopen. Niet alleen in emancipatoir opzicht. We zijn ook helemaal niet gewend aan het debat over gender en race, zoals dat in Amerika al een halve eeuw wordt gevoerd”.