Gloria Wekker: zonder toga word ik vaak aangezien voor iemand van de catering

Hoe werkt beeldvorming en wat zijn daar de effecten van op mens en maatschappij? Hoogleraar Gender & Etniciteit Gloria Wekker legt in Buitenhof haarfijn uit wat voor gevolgen het veelvuldig herhalen van stereotiepe beelden heeft.

Geschreven door: Berna Toprak

 

 

"Ben jij wel een echte hoogleraar?"

Anousha Nzume (theatermaker en actrice) legt in haar boek ‘Hallo witte mensen’ aan de hand van persoonlijke ervaringen uit wat de gevolgen zijn van stereotype beeldvorming over zwarte vrouwen: “Toen ik ergens dagvoorzitter was, dachten mensen dat ik het entertainment was en niet de presentator”. Anousha is niet de enige vrouw waarbij men verkeerde aannames maakt. Ook Gloria Wekker (hoogleraar Gender & Etniciteit) vertelt hoe ze zonder haar toga vaak wordt aangezien als iemand van de catering.

 

Cultureel archief

In dit interview legt Gloria Wekker uit waardoor dit zo vaak gebeurt: “de beelden die aan zwarte vrouwen voorafgaan zijn beelden die heel historisch ingegeven zijn en die in ons cultureel archief zitten. Dat zijn beelden die zeggen: zwarte vrouwen die zijn er om het leven van witte mensen gemakkelijk te maken”. Dit is een eenzijdige en stereotype weergave van zwarte vrouwen in onze beeldvorming. Om deze beeldvorming te doorbreken is het belangrijk dat er steeds meer niet-stereotype beelden worden gebruikt in de media over zwarte vrouwen.

 

Het gevaar van stereotypering

Dagelijks worden wij namelijk overspoeld met beelden via de televisie, krant, reclameborden op straat en onze telefoons. Deze beelden en de betekenissen die we daaraan geven vormen onze beeldbank of ‘cultureel archief’ en beïnvloeden ons denken, handelen en voelen. Langdurige blootstelling aan stereotiepe beelden zorgen ervoor dat deze stereotypes diep geworteld raken in onze hersenen. Hierdoor krijgen we een onvolledig beeld en wordt één verhaal tot het enige verhaal gemaakt.

 

Stereotypes zijn niet onschuldig

De meest bekende stereotypes over vrouwen zijn bijvoorbeeld dat ze goed voor de kinderen kunnen zorgen en het huishouden kunnen doen. Veel vrouwen kunnen dat ook erg goed, maar dat is niet het enige waar ze in uitblinken. Zo bestaan er andere stereotypes specifiek voor zwarte vrouwen: de boze vrouw, de losbandige en sexy vrouw, de mollige moederfiguur en de sassy vrouw. Al deze stereotypes hebben vaak een lange geschiedenis en zijn niet onschuldig. Als we geloven in een maatschappij waarin het voor je mogelijkheden niet uit zou moeten maken of je een vrouw of man bent, is het belangrijk dat we deze stereotypes doorbreken en nieuwe beelden creëren.

 

#BeperktZicht

Help ons bij het doorbreken van hardnekkige stereotypes die gelijke kansen in de weg staan. Benoem stereotypering met #BeperktZicht!