Blog Marjon Melissen: Je Bent Het Waard

Dikke vrouwen die niet in gevecht zijn met hun eigen lichaam, ik wist heel lang niet dat ze bestonden. Als dikke vrouw was de strijd tegen mijn overgewicht mijn hele leven vanzelfsprekend.

De Body Positivity Movement brengt daar verandering in. Werken mét je lichaam, in plaats van er tegen: voor veel mensen is het een nieuw fenomeen. Het uitgangspunt van Body Positivity is dat dik zijn niet automatisch betekent dat je ongezond bent en de beweging leert je dat jouw waarde afhangt van meer dan alleen je gewicht.

Toch hoor ik je al denken: hoe kun je nou je hele leven bezig zijn met afvallen, maar nog steeds niet dun zijn? Soms stel ik mezelf weemoedig diezelfde vraag. Het rationele deel van mijn brein weet ondertussen dat er in mijn specifieke geval diverse redenen te noemen zijn die allemaal met elkaar samenhangen, ook buiten mijn macht om.

Ik werd mijn ergste vijand: ik hechtte waardeoordelen aan mijn gewicht, haalde mezelf omlaag omdat ik niet kon afvallen en verstopte mezelf zo veel mogelijk.

Maar tegenover de ratio staat de emotie. Ik ben opgegroeid in een samenleving waarin dik zijn verkeerd is. Lelijk, onprofessioneel, onaantrekkelijk, minderwaardig en lui; het zijn maar een paar van de kreten die je naar je hoofd geslingerd krijgt. Door pesten, schertsende opmerkingen of gedwongen diëten was en ben ik mij elke dag bewust van mijn overgewicht. Elke dag moet je sterk genoeg in je schoenen staan om alle negatieve aandacht van je af te laten glijden. Dus werd ik mijn eigen ergste vijand: ik hechtte waardeoordelen aan mijn gewicht, haalde mezelf omlaag omdat ik niet kon afvallen en verstopte mezelf zo veel mogelijk.

Nu komt er in Nederland voor het eerst echt aandacht voor de zogeheten Body Positivity beweging. Overgewaaid uit de VS, waar het al een aantal jaren een steeds grotere aanhang krijgt. Plus-size fashion bloggers zoals Gabi Fresh, Nefferth en Miss Iris zijn revolutionair in hoe zij zichzelf op de kaart zetten: goede foto’s, fantastische outfits en sexy looks. Zij zetten zichzelf op een manier in de spotlight waarin ik dikke mensen, laat staan mezelf, nog nooit had gezien: aantrekkelijk, zelfverzekerd, onbeschaamd.

Nadat ik deze vrouwen online tegenkwam en meer las over Body Positivity, ging ik me verdiepen in de wetenschap achter overgewicht. Liesbeth van Rossum, hoogleraar obesitas en stress, was afgelopen donderdag aan het woord in Nieuwsuur.

Zij vertelde over het ‘setpoint gewicht’: iedereen heeft een bepaald gewicht waar je lichaam van nature op uit komt. Door te gaan diëten breng je je stofwisseling uit balans en kan je setpoint gewicht hoger uitkomen, waardoor je op lange termijn zwaarder wordt (het zogenoemde jojo-effect).

"Als afvallen alleen maar lukte door wilskracht, dan zou het veel meer mensen lukken."

Van Rossum stelt dat mensen met obesitas prima gezond kunnen zijn en afvallen meer is dan alleen wilskracht: “Als het alleen maar wilskracht was, dan zou het veel meer mensen lukken. Er is veel meer aan de hand waardoor het niet alleen op wilskracht lukt.” Naast aanleg en genetische afwijkingen kunnen ook stress, slaaptekort en medicijngebruik bijdragen aan overgewicht.

Dit is voor mij een revolutionaire manier om naar overgewicht te kijken. Ik heb gedurende mijn hele leven vele diëten gevolgd. Het enige resultaat was dat ik zwaarder werd en mezelf meer verwijten ging maken, waardoor ik in een zeer negatieve spiraal terecht kwam en mijn eigenwaarde flink werd aangetast.

Maar ondertussen ben ik me meer gaan focussen op positieve geluiden: gezonder eten en meer bewegen. Niet omdat ik wil afvallen, maar omdat ik goed voor mezelf wil zorgen. Dat is voor mij de kernboodschap van de Body Positivity movement: wees lief voor jezelf en zorg voor jezelf, want je bent het waard.

N.B.: Ik spreek hier vanuit mijn eigen ervaring. Er bestaan veel factoren die invloed kunnen hebben op het gewicht van een persoon, zoals fysieke verschillen, maar ook culturele normen en verwachtingen. Deze verschillen - in gender, leeftijd, etnische achtergrond, etc. - kunnen zorgen voor een andere beleving en een ander perspectief op dit thema. Wil jij jouw eigen verhaal delen m.b.t. dit thema? Dat kan via het podium.

Marjon werkt bij WOMEN Inc. als online community manager en kan het dieetalfabet bijna dromen. De aandacht voor Body Positivity was voor haar de aanleiding in de pen te klimmen en over haar ervaring te schrijven.