Ervaring van Maryam*

*Om privacyredenen is de naam Maryam gefingeerd.

“Via een kennis werd ik benaderd voor een functie bij een overheidsinstantie. Tijdens het eerste gesprek was ik ongeveer 4 weken zwanger, ik wist het zelf net. Ik heb het toen niet verteld, maar ik was wel open over mijn kinderwens, ondanks dat ze daar niet vroegen. Hun reactie daarop was heel oké. Ze vonden het begrijpelijk dat ik een kinderwens had en het leek geen probleem te zijn.

Na het eerste gesprek gaven ze aan dat ze me graag wilden hebben. We hebben in volgende gesprekken de voorwaarden besproken, een groeitraject voor de komende jaren bepaald en salarisonderhandelingen gedaan. Toen we bijna rond waren, was ik inmiddels 9 weken zwanger. Ik vond dat ik het toen moest vertellen, ook al weet ik dat het niet verplicht is. Het voelde voor mij beter en vanzelfsprekend om hier open over te zijn.

“De dag erna werd ik gebeld met de mededeling dat we niet verder konden op deze manier en dat ze me niet konden aannemen.”

Daarna sloeg het afdelingshoofd met wie ik de gesprekken voerde om als een blad aan de boom. ‘Dat is onhandig, dat is wel een probleem,’ zei ze. En: ‘Dan weet ik niet of we verder kunnen, dat zou ik moeten overleggen.’ De dag erna werd ik gebeld met de mededeling dat we niet verder konden op deze manier en dat ze me niet konden aannemen.

Melding doen

Ik was zo verbaasd, ik kon niet geloven dat dit echt gebeurde. Mijn eerste stap was om mijn kennis te bellen met wie ik het eerste contact had gelegd. Maar zij reageerde alsof deze afwijzing doodnormaal was en dat het heel begrijpelijk was dat de functie voor mij nu niet meer doorging. Het gaf me het gevoel alsof ik gek was, en niet de situatie. Ik heb naar haar uitgesproken dat het niet oké was en dat ik me gekwetst voelde. Juist ook doordat zij mij benaderd heeft. 

Het woord zwangerschapsdiscriminatie zat wel snel in mijn hoofd. Ik wist meteen: dit kan niet, dit mag niet. Vervolgens ben ik gaan googelen wat je in zulke situaties kunt doen. Ik had niet meteen het idee om er juridisch iets mee te doen, wat maak je dan kapot in je netwerk? Maar ik wilde me wel goed informeren over mijn rechten en mogelijkheden. Uiteindelijk heb ik meerdere keren gebeld met het College voor de Rechten van de Mens en besloten toch een melding te doen. Mijn drijfveer was dat ik niet oké vond. Dit mag niet en kan niet.

“Het lijkt alsof je opeens niet meer voldoet als je zwanger bent.”

Naar aanleiding van mijn melding vond er een zitting plaats, ik was al bijna uitgerekend toen de zitting plaatsvond, maar ik ben er wel naartoe gegaan. Daar zag ik ook voor het eerst hun officiële reactie op mijn melding. Het afdelingshoofd bevestigde min of meer mijn versie van het verhaal. Het lijkt alsof ze er echt van overtuigd waren dat dit geen probleem was. Na de zitting ben ik in het gelijk gesteld. Het College oordeelde dat we samen het gesprek moesten aangaan en dat de werkgever hier opvolging aan moest geven. Dat is helaas niet gebeurd. En het oordeel is niet bindend. Ik had echt geen hoge eisen. Als ze me gewoon een bos bloemen hadden gegeven en sorry hadden gezegd was dat genoeg geweest voor mij. Maar dat gebeurde niet. Daardoor ben ik gaan nadenken: wil ik hier juridisch iets mee, een echte rechtszaak van maken? Alleen die strijd duurt lang, kost veel geld, en er is geen garantie dat de uitkomst is zoals je hoopt. Uiteindelijk heb ik besloten het erbij te laten.

‘Waarom heb je het verteld?’

Het voelde als zo’n groot onrecht, ik was oprecht gekwetst. Het lijkt alsof je opeens niet meer voldoet als je zwanger bent. Wat verwachtten ze nu van me? Een kind krijgen hoort erbij, je moet mensen accepteren. Niet het gevoel geven dat ze minder waard zijn. In mijn omgeving kreeg ik vaak de reactie: ‘waarom heb je het verteld? Je had het nog niet hoeven vertellen, ik had dat nooit gedaan.’ Maar ik wilde hier juist open over zijn. Het past niet bij me om het achter te houden. En het zou geen probleem moeten zijn. Ik kijk er met gemengde gevoelens op terug. Deze ervaring draag ik altijd met me mee. Ik ben weer in verwachting en voordat ik dat uitsprak naar mijn werkgever, maakte ik me zorgen: wat zullen ze zeggen? Hoe zullen ze naar me kijken? Ineens is het niet meer alleen onbevangen en leuk, het kan je ook je baan kosten.

“Ik wilde er juist open over zijn. Het past niet bij me om het achter te houden. En het zou geen probleem moeten zijn.”

De reden dat ik mijn verhaal doe is omdat ik vind dat er aandacht moet zijn voor het feit dat dit vandaag de dag nog gebeurt. En dat ook vrouwen elkaar dit aandoen. Het klopt gewoon niet. Ik vind het nog steeds bizar dat dit kan en dat er geen consequenties aan zitten. Maar inmiddels zie ik het steeds meer als een uitzondering, gelukkig. Het gebeurt, maar ik ben blij om te ervaren dat het op heel veel plekken ook niet gebeurt.