Delen

Loonverschil en ongelijke beloning zijn niet hetzelfde

Ongelijke beloning en loonverschil. Deze twee termen worden nogal eens door elkaar gebruikt, terwijl ze echt iets anders betekenen. Hierdoor ontstaat vaak verwarring rond deze onderwerpen en zetten verschillende mensen vraagtekens bij de urgentie. Wij leggen graag uit waarom beide onderwerpen aandacht verdienen.

Wat is loonverschil?

Het loonverschil (of de loonkloof) is het gemiddelde verschil in salarissen tussen mannen en vrouwen. Het loonverschil in Nederland is 15,5% (CBS 2018). Bij het berekenen van het loonverschil wordt uitgegaan van het gemiddelde bruto uurloon van alle mannelijke werknemers en het gemiddelde bruto uurloon van alle vrouwelijke werknemers in Nederland. Het loonverschil is het verschil tussen deze salarissen. Dit betekent dat een mannelijke werknemer in Nederland per uur gemiddeld 15,5% meer verdient dan een vrouwelijke werknemer. Het loonverschil kan deels verklaard worden door een verschil tussen mannen en vrouwen in: opleiding, werkervaring, de beroepssector en functieniveau. WOMEN Inc. rekende samen met Loonwijzer uit dat het loonverschil in Nederland neerkomt op een gemiddeld verschil van €300.000,-. Daarom voeren we al een aantal jaar de campagne: ‘Waar is mijn €300.000,-?’

Wat is ongelijke beloning?

Er is sprake van ongelijke beloning (of beloningsdiscriminatie) bij verschillend loon voor hetzelfde werk, uitgevoerd door mannen en vrouwen met dezelfde kwalificaties en ervaring, met als enige verschil het geslacht van de werknemer. Het College voor de Rechten van de Mens concludeert dat vragen naar het laatst verdiende loon en inschaling op basis van salarisonderhandelingen grote risico’s vormen op ongelijke beloning van mannen en vrouwen.

Loonverschil en ongelijke beloning zijn allebei problematisch

Econoom Marike Stellinga vroeg zich in het NRC af of er wel een probleem is omdat een deel van het loonverschil te verklaren is.

De directeur van het Centraal Bureau voor de Statistiek Tjark Tjin-A-Tsoi ontkent in een interview met Elsevier dat er sprake is van een loonkloof in Nederland. Ook hij geeft aan dat het loonverschil te verwaarlozen is als je compenseert voor verklarende factoren. Stellinga en Tjin-A-Tsoi hebben gelijk, een deel van het loonverschil is te verklaren is door verschillende beslissingen die mannen en vrouwen maken bij vragen als:

  • Werken ze voltijd of deeltijd?
  • Onderbreken ze hun loopbaan (bijvoorbeeld als ze kinderen krijgen)?
  • Hebben ze een leidinggevende functie?

Maar laten we ook stilstaan bij de reden waarom mannen en vrouwen verschillende keuzes maken én laten we ons afvragen hoe vrij die keuzes zijn. Werken vrouwen zoveel in deeltijd omdat zij dat zelf willen of omdat dat in onze maatschappij van vrouwen wordt verwacht? Uit onderzoek blijkt dat we het in Nederland ideaal vinden als moeders één, twee of drie dagen werken terwijl we vier of vijf dagen werken goed vinden voor vaders. In de praktijk gaat 47% van de vrouwen na de geboorte van hun eerste kind minder werken, tegenover 9% van de mannen. Hierin schuilen hardnekkige, traditionele opvattingen over de verdeling van werk en zorg die invloed hebben op de keuzes die mensen maken en ook een belangrijke gevolgen hebben voor het loonverschil. WOMEN Inc. pleit voor een nieuwe verdeling van werk en zorg.

Ongelijke beloning is verboden bij wet en een voorbeeld van discriminatie. WOMEN Inc. steunt Lilianne Ploumen bij haar plannen om bedrijven te verplichten (on)gelijke beloning inzichtelijk te maken.

 

Bekijk alles over de loonkloof in Nederland

Houd de onderwerpen op de agenda

Het is belangrijk dat het verschil tussen loonverschil en ongelijke beloning gemaakt blijft worden én dat beide issues worden aangepakt en dat mannen en vrouwen zich bewust zijn van de financiële gevolgen van hun keuzes. Daarom blijft WOMEN Inc. werkgevers, politici, mannen en vrouwen aanspreken op hun verantwoordelijkheid.