Overgang (h)erkend

In Nederland zijn 1,8 miljoen vrouwen in de overgang. Deze fase heeft veel invloed op de gezondheid en het leven van de vrouw, maar het blijkt toch nog steeds een taboe om over te praten. Hoewel er veel meer bij komt kijken dan opvliegers of nachtelijk zweten. Lees in dit artikel de belangrijkste feiten over de overgang.

Menopauze of overgang?

Laten we allereerst de verwarring over de menopauze en de overgang uit de weg nemen. Dit zijn namelijk geen synoniemen voor dezelfde periode. De menopauze is de laatste menstruatie in het leven van een vrouw. Meestal is dit pas een jaar na het moment vast te stellen. De overgang is de periode rond de menopauze: deze duurt gemiddeld 7 tot 10 jaar.

Vanaf de overgang neemt de hoeveelheid geslachtshormonen in het lichaam af. Hierdoor hebben vrouwen een verhoogd risico op bepaalde aandoeningen en klachten. Voor de overgang bood het vrouwelijke geslachtshormoon – oestrogeen – bescherming tegen bijvoorbeeld hart- en vaatziekten.

Overgang: de feiten op een rij

• 80% van de vrouwen heeft last van overgangsklachten, zoals opvliegers, stemmingswisselingen en slaapproblemen. De opvlieger is het meest karakteristieke overgangsymptoom en omvat een combinatie van oververhitting, hevig transpireren en hartkloppingen.
• Vrouwen worden verder steeds ouder, maar de menopauzeleeftijd blijft gelijk. Vrouwen zullen daarom steeds een groter deel van hun leven ná de overgang leven. Op dit moment neemt deze periode gemiddeld een derde van hun leven in. Door het dalen van de hormoonspiegel zijn vrouwen in deze levensfase (o.a.) minder beschermd tegen bepaalde aandoeningen.
• Hart- en vaatziekten bijvoorbeeld. Voor de menopauze hebben vrouwen minder vaak hart- en vaatziekten dan mannen van dezelfde leeftijd. Op oudere leeftijd is dit omgekeerd: oestrogenen hebben namelijk een remmende werking op de ontwikkeling van [hart- en vaatziekten].
• De geslachtshormonen hebben ook hun invloed op de botdensiteit van vrouwen. Ruim een half miljoen vrouwen in Nederland heeft hier last van. De afbraak van botten versnel na de overgang, door de daling van oestrogeen. Voor de overgang beschermen zij de botten.
• Ongeveer 55% van de vrouwen in de overgang heeft last van vaginale droogte: irritatie van de vagina, pijn bij het vrijen of plassen en soms last van een onaangename geur.

Overgang en ziekteverzuim

Last hebben van hevige overgangsklachten, kan een negatieve invloed hebben op het werkvermogen van vrouwen. Gebroken nachten door opvliegers, nachtzweten en andere ongemakken kan leiden tot uitval in het arbeidsproces. Een eerder onderzoek van Geukes et al. (2012) heeft uitgewezen dat 34% van het ziekteverzuim van vrouwen tussen de 44 en 60 jaar toe te kennen is aan overgangsklachten.

Lees hier meer over het effect van de overgang op het werk!

Praten over de overgang

Hoewel het steeds minder lijkt te worden, is de overgang nog steeds een taboe. Dit terwijl vrouwen steeds ouder worden, en daardoor een steeds groter deel van hun leven na de overgang leven. In deze periode hebben vrouwen een hoger risico op allerlei aandoeningen. De focus om hun kwaliteit van leven te verbeteren is heel belangrijk en daarom pleit WOMEN Inc. om meer over de overgang te praten, meer onderzoek naar deze periode te doen en het taboe te doorbreken. Het project Vitaliteit op de werkvloer, een samenwerking tussen WOMEN Inc., Amsterdam UMC en medegefinancierd door Instituut Gak, draagt hieraan bij door een overzichtsstudie, actie-onderzoek en kennisontsluiting.