Atria onderzoekt knelpunten combinatie werk en zorg

Een groot deel van de werknemers in Nederland moet naast het werk zorgtaken vervullen. Bijna drie miljoen werknemers hebben thuiswonende kinderen en ongeveer een miljoen werknemers verlenen mantelzorg aan anderen. Doordat zowel de arbeidsparticipatie als de zorgvraag groeit, zullen er steeds meer werknemers met zorgtaken komen. Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, heeft in opdracht van WOMEN Inc. een literatuurstudie gedaan om de wensen en knelpunten van werknemers en werkgevers in relatie tot zorgtaken in kaart te brengen. WOMEN Inc. zet de drie belangrijkste punten uiteen.

Carrièrekansen verkleint door stereotype beeldvorming
De stereotiepe beeldvorming over vrouwen in relatie tot zorgtaken verkleint de carrièrekansen voor vrouwen. Zo heerst de gedachte dat vrouwen vooral moeten en kunnen zorgen en daarom helemaal niet kunnen werken of alleen in deeltijd. Zwangere vrouwen of vrouwen waarvan verwacht wordt dat ze op korte termijn moeder zullen worden, ervaren hierdoor vaak discriminatie. De werkgever verwacht dat zij veel zullen gaan zorgen en daardoor minder geschikt zijn als werknemer.

Zorgende mannen ook beperkt door stereotypen
Andersom is er voor mannen juist nog te weinig ruimte om in deeltijd te werken, omdat er vaak wordt gedacht dat zij hier geen behoefte aan hebben of dat dit niet past bij een man. Het zijn vooral nu vooral jonge moeders die in deeltijd gaan werken, vaders en mantelzorgers maken veel minder vaak gebruik van deze optie. Een kwart van de mannen is bang voor reputatieschade wanneer zij in deeltijd zouden gaan werken. En dat terwijl ruim 30% van de fulltime werkende mannen de wens heeft minder uren te werken.

Onduidelijkheid over verlofregelingen
Er wordt nu nog te weinig gebruik gemaakt van bestaande verlofregelingen. Werknemers willen wel verlof opnemen, maar maken dit, vaak door bovenstaande stereotiepe beeldvorming, niet bespreekbaar. Ze verwachten bijvoorbeeld dat hun leidinggevende negatief zal reageren. Aan de andere kant zijn werkgevers huiverig voor het onder de aandacht brengen van verlofregelingen, omdat ze bang zijn dat er misbruik van wordt gemaakt en dat het hen veel geld kost. Dit resulteert in onduidelijkheid. Zo nemen werknemers vaak vakantie- of adv-dagen op voor het vervullen van zorgtaken, terwijl het kortdurend zorgverlof op calamiteitenverlof hier juist voor bedoeld zijn.

Conclusie
Het literatuuronderzoek van Atria laat duidelijk enkele knelpunten zien als het gaat om het combineren van werk en zorg. Zowel vrouwen als mannen worden beperkt door stereotiepe beeldvorming. Bij beide zijn gesprekken tussen werknemers en werkgevers wenselijk om stereotype beeldvorming tegen te gaan en vooroordelen recht te zetten. Deze gesprekken kunnen ook helpen bij het bespreekbaar maken van verlofregelingen. Nu is er vaak nog (te) veel onduidelijkheid, uit angst voor misbruik van de werknemer of uit angst voor negativiteit van de werkgever.

Meer lezen over het onderzoek dat Atria voor WOMEN Inc. deed?
Download hier de hele literatuurstudie Zorgen voor anderen.